Karpal tünel sendromu
Karpal tünel sendromu elde başparmak, işaret, orta ve yüzük parmakların uyuşması, ağrı ve güçsüzlük ile seyreden bir sinir sıkışması rahatsızlığıdır.
Ele giden önemli sinirlerden biri olan median sinir elde başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının yarısının duyusunu sağlar. Ayrıca başparmağı çalıştıran eldeki kasların önemli bir bölümünü de kontrol eder. Bu sinir el bileğinden parmakları çalıştıran tendonlarla (Kirişlerle) birlikte el bilek tüneli (karpal tünel) adı verilen tünelin içinden geçerek ele ulaşır. Bu tünelin tabanı el bileği kemiklerinden, tavanı ise bağ dokusundan oluşur.
Parmakları çalıştıran tendonlar kolayca kayabilmeleri için etrafı (sinovyum) denen bir sünger doku ile kaplanmışlardır. Bu zarda herhangi bir nedenle oluşacak kalınlaşma, tünel içinde median sinir için gerekli hacmi azaltır ve sinir sıkışarak belirtilere yol açar.
Tünel içinde hacmi daraltan her şey sinirin sıkışmasına neden olur. Sıklıkla zorlamalar, romatizmal hastalıklar, el bileği kırıkları, tümörler, buna neden olabilir. Son yıllarda daktilo, örgü gibi tekrarlayan hareketlerin de bu hastalığa neden olabileceği öne sürülmektedir.
Gebeliğin özellikle son aylarında benzer yakınmalar görülebilir, bunların önemli bir kısmı doğum sonrası kaybolur. En sık belirti geceleri elde ağrı ve uyuşma ile uyanmadır. Tipik olarak küçük parmak uyuşmamıştır. El uyuşuk olarak uyanıldığında küçük parmak muayene edilerek uyuşuk olup olmadığının doktora söylenmesi çok önemlidir. Uyuşmalar gündüzleri de olabilir. Bir şey ovarken süpürge veya çekiç kullanırken uyuşma, ağrı, çabuk yorulma olabilir. Çaydanlık, tencere tutmak zorlaşabilir ve sakarlıkla bir şeyler düşürme sıktır.
Karpal tünel sendromu tanısı muayene ve sinir iletim testleri ile konabilir. Sinir iletim testleri sinirdeki hasarın derecesini göstermek ve olası başka rahatsızlıkları ortaya çıkarmak açısından faydalıdır. Tedavide tüneli rahatlatmak için geceleri el bileğini uygun pozisyonda tutmak önemlidir. Bunun için el bilek atelleri kullanılır. Böylece tünelin en geniş olduğu pozisyon sağlanmış olur. Ateller gece boyunca takılmalıdır. Gündüz uyuşması olan hastalar gündüzleri de atelleri takabilir.
Kalınlaşmış olan sünger dokuyu küçültmek için şişlik azaltıcı ilaçlar kullanılabilir. Tünel içine yapılacak kortizon enjeksiyonu da aynı faydayı sağlayabilir. B6 vitaminin de faydalı olabileceği düşünülmektedir. Bunlara ek olarak bazı egzersizler de sinirin hareketliliğini artırıp sıkışmayı azaltabilirler. Tüm bu tedavilere yanıt vermeyen hastalar veya sinir fonksiyonu ileri derecede bozulmuş olanlar cerrahi olarak tedavi edilmelidirler.
Karpal tünel sendromunun cerrahi tedavisinde karpal tüneli gevşetmek amacıyla tünelin üstünde bulunan bağ kesilir. Bu açık veya kapalı yöntemlerle yapılabilir. Klasik yöntem bu işlemin açık olarak yapılmasıdır. El bileğinden avuç içine doğru yapılacak bir kesi ile bağ kesilir ve hemen altında bulunan sinir gevşetilir. Ameliyat sonrası sinirlerin fonksyon görme durumuna göre uyuşukluğun bir kısmı kalıcı olabiliriz.
